Indien tenminste één van de echtgenoten de Turkse nationaliteit heeft of heeft gehad dan is er de keuze de echtscheiding in Nederland of in Turkije te laten uitspreken. Tevens is de plaats van domicilie doorslaggevend om vervolgens te bepalen welke rechter, de Nederlandse of de Turkse, bevoegd is.

De Republiek Turkije erkende, tot 29 april 2017, niet automatisch de uitspraken van buitenlandse rechtsprekende instanties die betrekking hadden op het ontbinden, dan wel het beëindigen van de huwelijkse staat tussen partijen (man en vrouw).

Gescheiden in Nederland, getrouwd in Turkije

Het komt aldus in de praktijk voor dat mensen die naar Nederlands recht zijn gescheiden, naar Turks recht nog altijd als gehuwd geregistreerd staan.

In de praktijk zijn vele voorbeelden waarbij, indien men het naliet om het Nederlandse besluit in Turkije formeel te bevestigen, de betrokkenen op enig tijdstip in de problemen kwamen. Indien ná de beëindiging van het huwelijk in Nederland dit niet ook in Turkije werd geregeld, dan bleef de juridisch status van partijen (gehuwd) in Turkije ongewijzigd.

Een voorbeeld te noemen: Men is naar Nederlands recht gescheiden en hertrouwd en “één der partijen” verwerft een registergoed in Turkije door erfopvolging, bijvoorbeeld landbouwgrond van niet geringe waarde, dan kan de ex-echtgenoot, daar de ex-partners in Turkije nog steeds als gehuwd te boek staan, hiertoe mede gerechtigd zijn. De nationaliteit van partijen speelt hierin geen rol.

Het huwelijk, dus de juridische status van de betrokkene(n), houdt in dat men naar Turks recht niet bevoegd is een tweede huwelijk aan te gaan, terwijl dit inmiddels wel naar Nederlands recht was beëindigd. In Nederland konden de betrokkenen wel opnieuw in het huwelijk treden. Zeker als er ook sprake is van kinderen binnen het nieuwe huwelijk, ontstaan er vrij complexe situaties.

Vermogenselementen die tijdens het huwelijk zijn aangekocht vallen onder de gemeenschap van goederen conform Turks recht. Mocht u derhalve gehuwd blijven conform Turks recht, zal de naam van de ex-partner derhalve deel uitmaken van de verklaring van erfrecht. Als er beroep wordt gedaan op de erfenis dan zal dit leiden tot ellenlange procedures als de ex-partner bezwaar maakt. Denk hierbij aan pensioenrechten, verzet tegen verkoop van registergoederen etc.

Mogelijk: erkenning Nederlandse echtscheidingsbeschikking zonder gerechtelijke procedure

Er is een mogelijkheid om zonder juridische procedures in Turkije de in het buitenland uitgesproken echtscheiding, dan wel een beslissing met betrekking tot de huwelijkse staat, ook in Turkije geldend te maken. Deze korte en efficiënte gang van zaken schept voor de betrokkenen rechtszekerheid.

Het Besluit schrijft een aantal voorwaarden voor:

  • De uitspraak terzake de juridische status van het huwelijk van partijen (bijvoorbeeld echtscheiding) dient in het land van de uitspraak door een gerechtelijke instantie, hetzij justitieel, dan wel bestuursrechtelijk, te zijn gedaan.
  • Beide partijen dienen zich met deze uitspraak in persoon, dan wel vertegenwoordigd door hun gevolmachtigde(n) tot een bevoegde instantie (in Nederland bijvoorbeeld het Turkse Consulaat) te wenden. De beslissing zal wel in kracht van gewijsde moeten zijn gegaan en mag niet in strijd zijn met de regels van Turkse openbare orde. Is hieraan voldaan, dan kan de inschrijving in de Turkse basisadministratie plaatsvinden (opmerking: in kracht van gewijsde houdt in dat de inhoud van de uitspraak voor beide partijen bindend is).

Erkenning van uw Nederlandse echtscheiding

Als uw (ex) echtgenoot en u het oneens zijn, voldoet u niet aan de voorwaarden voor een eenvoudige erkenning zonder gerechtelijke procedure. In dat geval dient u alsnog ofwel een procedure te starten om een erkenning van de Nederlandse echtscheidingsbeschikking te verkrijgen in Turkije (erkenningsprocedure), of u start een geheel nieuwe echtscheidingsprocedure.

Erkenningsprocedure in Turkije

Bij een erkenningsprocedure controleert de rechtbank in Turkije onder andere of in Nederland voldaan is aan de wettelijke formaliteiten en of de toegepaste Nederlandse wetgeving al dan niet in strijd is met de openbare orde in Turkije. Tevens geldt dat de Nederlandse uitspraak in kracht van gewijsde moet zijn gegaan. Dit houdt in dat er geen mogelijkheid meer is hoger beroep aan te tekenen.

Kiest men voor de erkenningsprocedure in Turkije, dan is de rechtbank gevestigd in de woonplaats van de gedaagde/verweerder bevoegd. Indien echter slechts één van de echtgenoten woonachtig is in Turkije, dan is de rechtbank in zijn/haar woonplaats aldaar bevoegd. Is geen van beiden in Turkije woonachtig, dan kan men zich tot de rechtbank te Ankara, Istanbul of Izmir wenden.

Echtscheidingprocedure in Turkije

Om een echtscheidingsprocedure in Turkije te starten dient tenminste één van de echtgenoten de Turkse nationaliteit te hebben of te hebben gehad. Tevens is de plaats van domicilie doorslaggevend.

Gescheiden in Turkije: erkenning in Nederland zonder gerechtelijke procedure

Een echtscheidingsbeschikking van een rechtbank in Turkije wordt in beginsel erkend in Nederland. Deze moet wel aldaar in kracht van gewijsde zijn gegaan. Nadat de Turkse beschikking door een beëdigd vertaler is vertaald, wordt deze ingeschreven in de gemeentelijke basisadministratie waar u staat ingeschreven.